Adam Adama Savunma Sisteminde Başarı İçin Temel İlkeler
Zorlu bir adam adama savunma sistemi oturtabilmek ve bunu takımın oyununa uygun şartlarda kurgulayabilmek, basketbolda şartları eşitleyen ve daha da iyisi takım lehine geliştiren önemli bir basamaktır. Bu stratejinin başarısı için mücadele ruhu, güçlü bir istek ve yüksek bir duyarlılık ve farkındalık gerekmektedir. Hücum sistemlerinin mükemmelleştirilmesi süreci çok daha uzun bir zorlu idman süreci gerektirirken, adam adama savunmanın yerli yerince kullanılabilmesi için biraz daha kısa bir süre yeterli olabilir. Böyle bir savunma tekniğini ustalıkla kullanabilmek için, birkaç önemli konu başlığının takip edilmesi ve hassasiyetle çalışılması gerekecektir.
Adam Adama Savunma Mantığı
Bu sistem temelde üç ana hedefe odaklanmıştır:
- Takımları uzaktan şutlar yardımı ile çekişmeye zorlamak
- Rakibin yakalayacağı olası kolay sayı şanslarını mümkün olduğunca engellemek
- Her bir savunma üyesinin birlikte çalışması ve ekip ruhu oluşturması
Tüm bu hedef odaklı basamaklar, takımdaki her üyenin, basketbol topunu bir diğerinden fazla arzulamasını ve onun için mücadele etme isteğini hissetmesini sağlayacaktır. Bir bütün halindeki adam adama savunma sistemine sahip takımda, her defans oyuncusu amaca yönelik çalışmaları yaparak, her pozisyonda top için pes etmeden mücadele hırsını geliştirecektir. Karşılaşma sırasında bu mantığı doğru bir şekilde takımına işleyebilen antrenörler yardımı ile, sıkı örülmüş bir savunma ağı oluşturulabilir. Elbette mücadele, rekabet ve hırs olgularını geliştirirken, bunu sportmenlik kuralları içerisinde ve basketbolun inceliklerini gözeterek uygulamak gerekmektedir; aksi halde elde edilecek sonuç kaba ve şiddete dayalı, istenmeyen sonuçlar doğuran bir sistem olacaktır.
Hall of Fame ile onurlandırılan, NCAA koçlarından Rupp Adolph bu konu ile ilgili olarak, "Savunma şekliniz, hücumunuzun çalışmadığı karşılaşmalar için bir kurtarıcı olacaktır." ifadesini kullanmıştır.
Bu mantığın temellinde yatan en önemli amaç, karşı takımın en iyi hücum oyuncularını teke tek pozisyonlarda rahatlıkla durdurabilmek olmalıdır. Bunun için çalışılabilecek salt bir talim şekli yoktur. Bunun yerine, oyuncular birebir mücadelelerle, idmanlarda veya maçlarda gereken cesareti bulmaları için yönlendirilmiş olmalıdırlar. Basketbol koçları takımlarını çalıştırırken, mümkün olan en iyi cesaretlendirme ve mücadele ruhunu takıma aktarabilmeli ve başarılı olunması durumunda da bunu en iyi şekilde ödüllendirmeyi bilmelidirler.
Top Üzerinde Baskı Kurmak
Top hakimiyeti, sert ve tek parça bir adam savunma sisteminin temelini oluşturur. Sahada gezinen top, büyük bir titizlikle savunulmaya başlandığı anda, rakibin isabetli pasları azalacak ve top kayıpları da artacaktır. Katı bir savunma halinde, baskılamayı uygulamak için:
Ağırlığın ayak parmak kemiklerine net bir şekilde verilmiş olması,
Ayakların omuz genişliğinde aralanmış olması,
Kolların avuç içleri açık ve dirsekler bükük olarak konumlandırılması
Gözlerin top ya da rakibin ayakları yerine vücudun orta kısmına tümüyle odaklanması
Burun hizasının rakibinkinden daha aşağıda bir seviyede hizalanması
gibi bazı özellikler mevcuttur.
Agresif savunma yapan oyuncular, genellikle, topa hakim olan rakipleri düşene kadar onun dayanıklılığı üzerine bir oyun kurarlar. Kimi zaman, defans oyuncuları rakiplerini, tuzaklamaların daha kolay olacağı saha çizgilerine kadar sürmeyi de tercih edebilmektedirler.
Savunmada Yardımlaşmak
Takımların defans sistemleri içerisinde, oyuncu yardımlaşması oldukça önemli bir basamaktır. Çünkü bu şekilde, rakibin içeri sokulması engellenerek, hızlı ayak oyunları ve aktif eller yardımı ile takım adına top kazanımı gerçekleştirilebilir. En iyi yardımcılar, genellikle tek bir pas uzaklığındaki takım arkadaşlarıdır. Bu oyuncular, çoğu zaman, hem sahadaki adamlarına hem de top hakimiyetini elinde bulunduran rakibi gözlemleyerek; topa karşı atacakları bir ya da iki sahte adımla veya yapacakları hamleler ile karşı tarafın penetre girişimlerini önleyebilirler.
Savunmada yardımlaşma durumu, iki pas uzaklığındaki savunma oyuncuları ile birlikte de oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu durumdaki oyuncular genellikle boyalı alana penetre girişimlerini engellemek ya da pasları engellemek için avantajlı konumları yakalayabilirler. Karşı kanattan iki pas uzaklığındaki bir savunma oyuncusu, hem ayağının birini çizgi sınırında kullanabilmek için yeterince uzak hem de topu ve rakibini gözleriyle kontrol altında tutmak için yeterince yakın sayılabilir.
Boyalı Alanı Korumak
En iyi adam savunma sistemlerinde, tüm savunmacılar rakipleri ile top arasında kalırlar ve korudukları koridor hattında tutunurlar. Perimetredeki paslaşmalara izin verirlerken, girişteki pasları engelleyeceklerdir. Aynı zamanda, top boyalı alan içerisinde iken bu bölgede etkili olarak, topu kontrol etmeye çalışırlar ve top pas ya da sürüş nedeniyle boyalı alan dışına kaçtığında da, hareketliliği hızla takip edebilirler.
Oyuncuların, pas yakalandığı zaman değil de, öncesinde yani henüz daha kullanıldığı aşamada hızla hareket etmeyi öğrenmeleri gerekmektedir. Rakibin pasının ilk hareketi ile birlikte, çeviklikle harekete geçmek savunmaya ekstradan kullanabileceği bir saniye kazandıracaktır. Oysa ki, tuhaf bir şekilde birçok usta oyuncu dahil, savunmacılar genellikle harekete geçmek için pasın bir el tarafından yakalanmasını beklemeyi tercih ederler.
Geleneksel savunma anlayışında, genellikle post bölgesi oyuncularının koridoru kontrol altında tutarak savundukları gözlemlenir. Gerçekte olması gereken ise, tüm savunmanın boyalı alanı savunmasıdır. Bunu sağlayabilmek için iki noktaya dikkat edilmesi faydalı olacaktır:
Koridoru Kontrol Etmek İçin İpuçları
Hızlı ayak manevraları ve yüksek kolları kullanarak pasları engellemek
Top sürerek içeri sokulmaları engellemek
Her iki stratejiyi uygulama aşamasında da, en stratejik karar perimetre paslarına izin verirken, pota bölgesine gelen pasları engellemek olacaktır. Koçlar saha üzerinde rakibin tüm paslaşmalarını engelleme sistemi kurmaya çalışabilirler ya da sadece bölgeye yönelik pasları engelleyerek diğer kısımlardaki savunmayı yardımlaşmaya bırakabilirler. Tüm paslaşmaları engellemeye yönelik agresif savunma sistemleri, hücuma geçişi zorlaştırabilirken, aynı zamanda hem paslaşma hem de topsuz hareket edebilme kabiliyeti gelişmiş rakip hücum oyuncularına karşı açıklar veren bir düzen olarak düşünülebilir.
Sıkı Adam Savunmasının Temel Gereksinimleri
Sıkı bir adam savunma sisteminin temel gereksinimleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
Her bir savunma oyuncusu, hem adamını hem de topu daima görmelidir.
Tüm potaya yönelik paslar engellenmelidir.
Top koridora girdiği zaman, yardımlaşacak kadar yakın bir düzen sağlanmalıdır.
Topun kazanılması durumunda hücum için hazırlıklı olacak şekilde pozisyon alınmalıdır.
Yakında bir savunma oyuncusu yoksa top derhal rakipten ele geçirilmeye çalışılır.
Rakibi Tanımak
Çoğu basketbolcu, genellikle, rakibini savunurken özellikle kendi adamına yoğunlaşmayı tercih edebilir. Ancak koçlar, takımlarındaki oyuncularına kimi savunacaklarını anlatmaktan kaçınmadıkları oranda, rakibin tümüyle tanınmasını da sağlamalıdırlar. Bu konuda rakibe ait karşılaşma kasetlerinden maçlarının takip edilerek, analiz yapılması faydalı sonuçlar sağlayacaktır. Aynı zamanda, takım bu şekilde rakibin stratejilerine karşı bir fikir edinmiş olacak ve sahaya ekibi tanıyarak çıkacaklardır.
Bir basketbol koçu, takımını sahaya sürerken, hem rakibinin hem de takımının oyuncu özelliklerini çok iyi bilerek savunma mantığını buna göre kurgulamış olmalıdır. Parkedeki zorlu mücadelede, zafere giden en önemli yol bu basamaklar yardımı ile kat edilebilir.
